Andrzej Pettyn (1938–2021), wieloletni Prezes Towarzystwa Miłośników Milanówka i Milanowskiego Towarzystwa Letniczego odszedł po długiej i ciężkiej chorobie 23 kwietnia 2021 roku.
Andrzej Pettyn był przede wszystkim dziennikarzem radiowym, redaktorem wielu audycji Polskiego Radia, laureatem wielu krajowych i międzynarodowych nagród dziennikarskich, m. in. I nagrody Prezesa Komitetu ds. Radia i Telewizji za popularyzację kultury polskiej w świecie, Honorowej Odeznaki Polskiego Radia i Japońskiej nagrody pokojowej Onisaburo Deguchi - za wkład w budowanie porozumienia między narodami. Propagował język esperanto, pisząc słowniki, rozmówki, podręczniki do nauki esperanto, prowadząc prelekcje w wielu krajach świata. W tym czasie nawiązał wiele trwałych, przyjacielskich kontaktów, które trwały wiele lat np. z Finami.
Za swą aktywną pracę otrzymał odznaczenia m. in. Krzyż Kawalerski Odrodzenia Polski, Srebrny Krzyż Zasługi, Zasłużony Działacz Kultury. Starosta Powiatu Grodziskiego przyznał Mu honorową odznakę „Mecenas Kultury”. Andrzej Pettyn jest również wyróżniony „Milanowskim Liściem Dębu” za wybitny wkład w popularyzację wiedzy o Milanówku. Przez wiele lat pracował społecznie na rzecz niewidomych i za tę działalność otrzymał Honorową Odznakę Polskiego Związku Niewidomych.
Szanowni Państwo,
Kiedy mamy przyjaciela, bliskiego przyjaciela z którym łączą nas wspólne, podobne zainteresowania i cele, wówczas działamy dla dobra społecznego i przekuwamy swoje pasje w emocjonalne dostrzeganie wartości otaczającego nas piękna „małej ojczyzny”. Kiedy taki człowiek nagle odchodzi, to odczuwamy tak wielką pustkę, że nie wyobrażamy sobie, że da się ją zastąpić. Szczególnie, gdy odchodzi człowiek niezwykły, o niespotykanych zaletach umysłu i charakteru, gdzie łączył nas Milanówek ze swoim bogactwem zdarzeń, które składały się latami na historię naszego miasta i jego zacnych mieszkańców. Historia Milanówka jest nasycona polskością, patriotyzmem, bohaterstwem, szczególną funkcją jako „Mały Londyn”, dorobkiem kultury o skali nie tylko ogólnokrajowej, ale również światowej. Milanówek ma zabytkową architekturę i środowisko naturalne o unikalnych walorach, liczący się wkład w dzejach Polski. Tą niezbywalną wartość naszego miejsca na ziemi dostrzegł Andrzej już przed wielu laty i Jego pole działania, poczatkowo w Towarzystwie Miłośników Milanówka, a ostatnio w Milanowskim Towarzystwie Letniczym zmierzało do zachowania charakteru naszego miasta w harmonii z nieuchronnym postępem i z miejscem dla śladów naszej przeszłości. Był niedoścignionym popularyzatorem wiedzy o Milanówku.
Z całą mocą trzeba stwierdzić, jak bardzo cenne było pojawienie się Andrzeja Pettyna jako lidera działalności społecznej na rzecz miasta.
Z nieustającą energią przystąpił do wypełnienia trudnych spraw organizacyjnych, które uwieńczone zostały sukcesem i 3 sierpnia 1994 r. nastąpiła rejestracja stowarzyszenia p.n. Towarzystwo Miłośników Milanówka. Uczestnicząc również w tych procedurach organizacyjnych mogę stwierdzić, że Andrzej swą wiedzą i doświadczeniem dziennikarskim był inicjatorem, wręcz autorem większości dokumentów: jak Statut Towarzystwa, programy, plany itd.
Doskonałym pomysłem było redagowanie i wydawanie Biuletynu Informacyjnego Towarzystwa Miłośników Milanówka. To była rewelacja! Biuletyn poruszał wszystkie ważne tematy miasta, którymi żyli mieszkańcy, dotyczace bieżących spraw dnia codziennego z dziedziny infrastruktury, edukacji, kultury i sportu oraz bogatej historii Milanówka. Biuletyn promował miasto ukazując jego dziedzictwo kulturowe, inspirował do działania wiele środowisk, instytucji oraz indywidualne osoby. Biuletyn Informacyjny był adresowany głównie do członków TMM, przekazując bieżące zadania i informacje. Bardzo szybko okazało się, jak ogromną rolę spełnia dla aktywizacji mieszkańców, budził dumę ze swojego miasta i włączał do współpracy grupy zainteresowanych. Popularyzował wiedzę o Milanówku, inicjował zainteresowania muzyką, sztuką, działalnością artystyczną, historią miasta i ludźmi tu mieszkającymi. W opracowanie każdego numeru Andrzej wkładał wiele pracy i wnikliwości.
Wkrótce Andrzej Pettyn zainicjował wydanie antologii poświęconej głównie mieszkańcom Milanówka: „Kiedy Milanówek był stolicą” (2000 r.), ”Milanówek –„Mały Londyn” (2004 r.), „Milanówek miejsce magiczne” (2005 r.), i „Milanówek – pamięć i fascynacja” (20014 r.). Wspaniały i świetny pomysł, godny wspaniałego i świetnego dziennikarza, jakim był Andrzej.
Antologia zmobilizowała do wspomnień, obok Andrzeja Pettyna, ponad 100 autorów, zawierała artykuły ilustrowane licznymi fotografiami, dokumentami, mapami, itp. Całość stanowi niezmiernie cenne źródło wiedzy o ludziach i dziejach Milanówka. Andrzej Pettyn dokonał niespotykanej wcześniej pracy przygotowawczej, przeprowadził wiele wywiadów, znajdował kontakty z autorami w kraju i za granicą, docierał do milanowian, dla których wspomnienia o Milanówku były najskrytszym marzeniem i nieprzemijającą wartością. Te przepełnione uczuciem i wrażliwością słowa zapisane na kartach książek Andrzeja pokazały, jak ważne dla nas tu w Milanówku jest na każdym kroku dotykanie przeszłośći i duma ze wspaniałych Polaków. Jednym z ostatnich wydawnictw była książka „Śladami Fryderyka Chopina w Milanówku”, przy wydatnej współpracy Mariusza Koszuty.
Andrzej Pettyn miał wybitne zdolności i determinację w podejmowaniu zadań, a w tej pracy towarzyszyła mu wysoka kultura osobista, która torowała mu drogę w kontaktach międyludzkich z jednym nadrzędnym celem, odkrywania zapomnianych dziejów ludzi i ich związków z Milanówkiem. Ta wyjątkowa cecha Andrzeja wzbudzała zawsze we mnie uznanie, zachwyt i wielki szacunek.
Był inicjatorem i organizatorem wielu ważnych imprez i jubileuszy, np. 100-lecie Milanówka, 70-lecie i 75-lecie parafii pw. Św. Jadwigi Śląskiej przy ścisłej współpracy z ks. dziekanem Zbigniewem Szyszem, 50-lecie życia zakonnego Urszuli Ledóchowskiej i 60-lecie pobytu w Milanówku w willi „Matulinek” Sióstr Urszulanek. Przygotował uroczystości jubileuszowe związane z 60-leciem Biblioteki Parafialnej i nadaniem jej imienia Biskupa Jerzego Modzelewskiego. Był autorem wielu konkursów tematycznych i cyklu imprez ”Twórczy Milanówek” przy współpracy z Marią Osiecką. Promował Milanówek w Radiu „Bogoria”, Telewizji Polskiej, na uroczystych spotkaniach o tematyce Milanowskiej w Muzeum Niepodległości w Warszawie i na łamach Biuletynu Miasta Milanówka.
Andrzeja miałem szczęście poznać stosunkowo wcześnie, bo w końcu lat 50-tych XX wieku, w latach szkolnych. Już wtedy w liceum pasjonował się dziennikarstwem. Przełożyło się to na wydawanie szkolnej gazety pod wymownym tytułem „Drogowskaz”. Była wydawana co 2 tygodnie i drukowana na powielaczu spirytusowym. Andrzej był redaktorem naczelnym i przygotowywał większość tekstów z życia szkoły, ale również ciekawostek i tematów o szerszym zakresie, ja natomiast opatrywałem zamieszczone artykuły ilustracjami. Piszę o tym, bo pasje i pozytywne postrzeganie świata, towarzyszyły nam od wczesnej młodości. Poczucie humoru, dostrzeganie wartości przysłów w rozwoju każdego człowieka przełożyło się również na powstanie literackiej pozycji, którą opracował wraz ze swoim synem Remigiuszem „Anegdoty Świata”. W pracach, które pozostawił nam Andrzej najbardziej widać wartość pracy społecznej, której poświęcił większą część swojego ciekawego i pracowitego życia. Dla Milanówka jest to nieprzemijająca strata, gdyż wartościowe jednostki tworzą wartość całego społeczeństwa polskiego. Nie sposób , w tak krótkim artykule wymienić wszystkie działania i wydawnictwa, które powstały dzięki Andrzejowi Pettynowi.
Drodzy Przyjaciele, mieszkańcy naszego miasta, odszedł od nas człowiek wyjątkowy, kochający Milanówek, ceniący każde dobre słowo, przekaz, poezję, obraz mówiący o naszej „małej ojczyźnie”. Pamięć o nim umieśćmy w naszych sercach z życzliwością i szacunkiem.
Wiceprezes MTL
Włodzimierz Starościak